بررسی سبک شناسانه ی مناجات الشاکین

Authors

حسین چراغی وش

استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه لرستان افتخار لطفی

دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه لرستان

abstract

«مناجات»، عبارت است از راز و نیاز بنده و بیان عجز و نیاز او به پیشگاه خداوند که با صفای قلب و رقت احساس انجام می­­شود. از آنجایی که مناجات در بردارنده­ی فعل و انفعالات درونی است ماهیت غنائی دارد و چون با نکات آموزنده برای نوع بشر همراه است آن را غنائی- تعلیمی نامند. نام امام سجاد(ع)، تداعی کننده­ی مناجات در اذهان است؛ ایشان از عنصر فرهنگی دعا برای نهادینه کردن و تثبیت تشیع و اسلام راستین بهره گرفت و در قالب زبان دعا فرهنگ سازی نمود. در این مقاله، سعی بر آن است عناصر سبکی مناجات الشاکین را در 3 سطح آوایی، نحوی، دلالی (البته با نگاهی متفاوت به سطح دلالی)، و میزان انسجام این سطوح با همدیگر به روشی توصیفی- تحلیلی در سایه­ی سبک شناسی ساختارگرا مورد تجزیه و تحلیل قرار داده شود. در این مناجات، ایشان از سطح آوایی جهت خلق موسیقی و تأثیر­گذاری بیشتر کلام بهره گرفته است و در سطح نحوی در قالب الفاظی زیبا و با دقت در اسلوب بیان و چینش الفاظ و جملات لفظ و معنا را هماهنگ نموده و این سطح را در خدمت ساختار کلی متن قرار داده است. در سطح دلالی نیز با دقت در انتخاب الفاظ متناسب در محور جانشینی، لفظ را در محور همنشینی در خدمت معنای مورد نظر قرار داده و در کنار القای مفاهیم به ادبیّت و جنبه­ی زیبایی شناختی نیز توجه داشته است، همه سطوح فوق حول محور کلی متن(ارتباط با خدا) می­چرخند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی سبک شناسانه‌ی مناجات الشاکین

«مناجات»، عبارت است از راز و نیاز بنده و بیان عجز و نیاز او به پیشگاه خداوند که با صفای قلب و رقت احساس انجام می­­شود. از آنجایی که مناجات در بردارنده­ی فعل و انفعالات درونی است ماهیت غنائی دارد و چون با نکات آموزنده برای نوع بشر همراه است آن را غنائی- تعلیمی نامند. نام امام سجاد(ع)، تداعی کننده­ی مناجات در اذهان است؛ ایشان از عنصر فرهنگی دعا برای نهادینه کردن و تثبیت تشیع و اسلام راستین بهره گ...

full text

سبک شناسی مناجات خمس عشر (مطالعۀ موردی؛ مناجات‌الخائفین)

یکی از راه­های مؤثر نشر معرفت، فرهنگ و اخلاقِ والای انسانی در میان مردم، دعا و متون دعایی است. دعا و مناجات، نوعی توسل عاشقانه به معشوق و پیوستن موجودی کوچک و ناتوان به وجودی بی‌نهایت بزرگ و تواناست. از دهانِ پاک برگزیدگان حق، ادعیه و مناجات­هایی با حقایق و معارف ناب برآمده که با سوز، شور و آهنگی دلنشین همراه است؛ یکی از این مناجات‌ها، "مناجات‌الخائفین" منقول از امام سجاد(ع) است که تجلی­گاه صفات ...

full text

بررسی سبک شناسانه ی آثار فارسی سهروردی

سبک شناسی بخش پیچیده و گسترده ای از دانش های ادبی و انسانی است که پژوهشگر را به تشخیص و تمیـز میـان گونه های مختلف بیان در ادب یک ملت و چگونگی آنها قادر می سازد.از جمله آثار ارزنده ی قرن ششم، آثار فارسی سهروردی حکیم متألّه ی اشراقی است.آثار فارسی و رمزی سهروردی به عنوان یکی از شاخص ترین آثار زبان فارسی در عرصه ی تألیفات عرفانی است و جزء لطیف ترین نثرهای عرفانی می باشد.سهروردی با بهره گیری از تمث...

15 صفحه اول

سبک شناسی مناجات التائبین امام سجاد (ع) برمبنای رویکرد ساختارگرایی

 مناجات رازگویی بنده و بیان عجز و نیاز او به پیشگاه خداوند است که با صفای قلب و رقت احساس انجام می‌‌شود. از آنجایی‌ که مناجات در بردارندة فعل و انفعالات درونی است، ماهیت غنایی دارد و چون با نکات آموزنده برای نوع بشر همراه است، آن را غنائی- تعلیمی می‌نامند. نام امام سجاد(ع) تداعی کنندة مناجات در اذهان است، ایشان از عنصر فرهنگی دعا برای نهادینه کردن و تثبیت تشیع و اسلام راستین بهره گرفت و در قالب...

full text

بررسی سبک شناسانه ی دعای ابوحمزه ثمالی

در پژوهش حاضر سبک ادبی امام سجاد(ع) در دعای ابوحمزه ثمالی بررسی شده تا زمینه ی آشنایی هر چه بیش تر ادب دوستان و اهل هنر با ویژگی سبک ادبی ایشان، با نگرشی نو فراهم گردد. روش کار بدین صورت است که ابتدا کلیاتی راجع به واژه ی سبک و سبک شناسی از نظر لغوی و اصطلاحی، تاریخچه ی سبک شناسی، ذکر معانی لغوی و اصطلاحی دعا، دعای ابوحمزه ثمالی و مختصری از زندگینامه ی امام سجاد(ع) و ابو حمزه ثمالی ارایه گردد، ...

بررسی سبک شناسانه دلالت‌های آوایی و نحوی زیارت نامه اربعین

زیارت‌ امام حسین(ع) در روز اربعین یکی از علامات مومن معرفی شده است. در خصوص این مناسبت از امام صادق(ع) زیارت‌نامه‌ی اربعین نقل شده‌است که در آن اوصاف و خصایل امام حسین(ع)، مقام و جایگاه ایشان، وصف دشمنان حضرت و اوصاف اهل بیت(ع) را ذکر کرده‌اند. تحلیل موضوعات زیارت‌نامه‌ی اربعین براساس دانش سبک‌شناسی، در دو لایه‌ی آوایی و نحوی نشان می‌دهد که امام صادق (ع) در سطح آوایی با تکرار کلمات خاص، قرار دا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
ادبیات شیعه

جلد ۱، شماره ۱، صفحات ۴۰-۱۰

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023